Site icoon Oog op de toekomst

Ex Machina: filosofische robotfilm die je paranoia achterlaat

Ik besloot het jaar goed te beginnen door meteen een film van mijn Blindspot Movie Challenge te kijken. Ex Machina bleek een goede keuze. Heel anders dan ik verwachte, maar wel een verhaal dat me compleet overdonderde. Wanneer is een robot meer dan enkel een computer? En kan een robot gevoelens hebben? Ex Machina nam me mee op onderzoek.

De Turingtest

De film begint meteen spannend. In Ex Machina wint programmeur Caleb Smith een wedstrijd. Hij mag een week lang op bezoek bij de CEO van Blue Books – het zoekmachine bedrijf waarvoor hij werkt. Aangekomen in de bijzondere woning van CEO Nathan Bateman ontdekt Caleb dat hij is uitgekozen voor een bijzonder experiment. Hij mag een Turingtest uitvoeren met robot Ava. In deze test stel je vragen aan een AI. Wanneer je de AI niet van een mens kan onderscheiden slaagt de test. Zal Caleb Ava als menselijk of als een robot identificeren?

Om de één of andere reden verwachte ik dat Ex Machina een actiefilm à la Self/Less zou zijn, maar achteraf zou ik hem eerder in een rijtje plaatsen met een film als Her. Ik geef het toe, ik ben zo iemand die weinig trailers kijkt en me gewoon wil laten verrassen, maar dit was wel een heel foute verwachting. Ondanks dat Ex Machina alles behalve een actiefilm was, heb ik ontzettend genoten van dit filosofische gedachte-experiment.

Een bunker in het bos

De locatie waar de film zich afspeelt is echt heel mooi. Ik zou er zelf niet willen wonen, maar deze hyper stilistisch ingerichte bunker pakt ontzettend goed op beeld. Zeker die shots met reflecties of mens en robot aan twee kanten van de glazen wand vond ik erg sterk. En het prachtige berglandschap helpt voor mij persoonlijk natuurlijk ook een handje mee! Ook de muziek droeg bij aan de spanning en zorgde ervoor dat mijn hart in mijn keel klopte. Wat zou er nu weer gaan gebeuren? Ik werd echt een beetje paranoia van de muziek en geluiden in combinatie met de locatie en het ijzersterke plot.

Ik vond Ex Machina heel goed geacteerd. Zowel Caleb als Nathan kwamen heel geloofwaardig over. Maar voor mij stal Alicia Vikander als robot Ava absoluut de show. Ik vond het overigens wel heel tof dat de directeur (alias wetenschapper) allesbehalve stereotiep is. Nathan is geen standaard wetenschapper in een witte jas, maar een stiekeme zatlap die op nuchtere dagen enorm veel traint en hierdoor behoorlijk gespierd is. Echt een intrigerend personage – ook in zijn ideeën overigens.

Actuele thematiek

Deze film van regisseur Alex Garland, bekend als scriptschrijver van Sunshine en 28 Days Later, raakt veel actuele thema’s aan. Wat dacht je bijvoorbeeld van een onderwerp als privacy en misbruik van online data? Ik vroeg me stiekem ook meteen af of zoekmachine Blue Books verwijst naar Google en of Google stiekem aan het experimenteren is met menselijke robots. Is het al duidelijk dat ik paranoia werd van deze film?!

Ex Machina heeft een duidelijk filosofisch kantje, vooral het gesprek over de schaakcomputer trok mijn aandacht. Doet een schaakcomputer gewoon goede zetten of weet hij dat hij schaakt? En weet hij eigenlijk wel wat schaken is? Hoewel dat misschien wat droog of theoretisch klinkt, was de film van begin tot eind spannend en gebeurde er iedere keer iets onverwachts. Het einde van Ex Machina liet me met open mond achter. Ik wil er eigenlijk niet al te veel over zeggen, behalve dat het gewoon geniaal en briljant is.

Ik heb ontzettend genoten van Ex Machina, een kabbelend verhaal dat je al snel in een filosofische stroomversnelling doet belanden. Wanneer is een AI meer dan enkel een computer? Is het Caleb die gevoelens krijgt voor robot Ava of is het eigenlijk andersom? Hoewel dit allesbehalve een actiefilm is, zat ik voortdurend op het spreekwoordelijke puntje van mijn stoel. Hoe zou het verhaal verder gaan? Wie sprak er de waarheid? Ik voelde de spanning in mijn buik en werd helemaal paranoia van de onverwachte wendingen in het plot. Ik kon niet anders dan overdonderd zijn door het einde. De acteurs zetten binnen een bijzondere setting een knap staaltje acteerwerk neer en het verhaal laat niets te wensen over. Ik ben fan!

Mobiele versie afsluiten