Blindness: Een prachtige verfilming van De Stad der Blinden

Na het lezen van De stad der blinden wees Liesbet me op het bestaan van een verfilming. Aangezien ik enorm van het filosofische, maar tegelijkertijd gruwelijke verhaal genoot, was ik erg nieuwsgierig naar de film. Wist Blindness mijn verwachtingen waar te maken? Absoluut. De film is minstens net zo krachtig als het prachtige boek van José Saramago.

Een besmettelijke blindheid

Net als het boek begint Blindness met een scène op een druk kruispunt. Er staat een rij auto’s te wachten voor een rood stoplicht. Wanneer het licht eindelijk op groen springt, trekt de eerste auto – tot grote ergernis van de automobilisten achter hem – niet op. Achter het stuur zich een wanhopige man die van het ene op het andere moment blind geworden is.

De blindheid blijkt besmettelijk: in eerste instantie gaat dit enkel over de mensen die in contact zijn gekomen met de eerste blinde, maar algauw ziet een groot gedeelte van de inwoners van Lissabon niets meer. Een epidemie is geboren. De eerste slachtoffers worden geïsoleerd in een oud psychiatrisch ziekenhuis. De regering bemoeit zich verder niet met de blinden – buiten het sturen van voedselpakketten. Binnen de muren van de quarantaine zien we dan ook al snel een schrijnende degeneratie van de mensheid. Er ontstaat een enorme vervuiling en een strijd om eten en drinken. Algauw lijken alle normen en waarden verdwenen en is het ieder voor zich. De overlevingsdrang van de mens komt bovendrijven in al haar lelijkheid.

Contrast tussen licht en donker

De film Blindness volgt het verhaal van het boek nauwgezet. Als lezer weet je precies wat er komen gaat, maar dat is helemaal niet erg. Want de mooie cinematografische manier waarop het verhaal in beeld gebracht is, is al om te smullen. Het contrast tussen soms heel witte, bijna overbelichte scènes, met de donkere, zwarte scènes geven het verhaal enorm veel kracht. Ook de manier waarop de blindheid in beeld gebracht is zeer doeltreffend en mooi.

Waar ik in het boek gruwelde over de verkrachting, was dit in de film helaas niet anders. Hoewel het met de vele donkere wazige beelden heel wat minder expliciet in beeld gebracht werd dan in bijvoorbeeld The Handmaid’s Tale, vond ik het moeilijk om hiernaar te kijken. Stiekem wilde ik de film zelfs doorspoelen tijdens deze scène, maar dat heb ik niet gedaan.

Beklemmend, rauw en hard

Julianne Moore zet de rol van de vrouw van de dokter enorm goed neer – ze is sterk, krachtig en zorgzaam voor anderen. Wat me in de film wel veel meer opviel dan in het boek, is de manier waarop de relatie tussen de dokter en zijn vrouw lijdt onder deze moeilijke situatie. In de film vond ik de dokter minder wijs en eigenlijk zelfs behoorlijk irritant. De voice over aan het einde van de film was wat mij betreft niet nodig geweest, maar echt storend was het ook niet.

Blindness volgt nauwgezet het plot van De stad der blinden maar boet niet in aan beklemmendheid. Het verhaal blijf rauw en hard: het overlevingsinstinct van de mens komt in al haar lelijkheid naar boven. De wonderlijke cinematografie maakt van het vreselijke verhaal een visueel pareltje en toont meer dan het boek aan hoe de post-apocalyptische setting de relatie tussen de dokter en zijn vrouw opbreekt. Een bijzonder inkijkje in de ziel van de mens: wie is er in staat het goede te blijven doen in een onmenselijke situatie? Een film die je tot in je botten raakt.